CONTEXT
Kinderen hebben het recht om inspraak te krijgen over alle thema’s die hen aanbelangen. Hiertoe moeten ze de kans krijgen om vrij hun eigen mening uit te drukken, en moet die gerespecteerd en in overweging genomen worden. De inspraak van jonge kinderen is een sleutelelement om een cultuur van mensenrechten, democratie en de rechtsstaat uit te bouwen. Daarom zou de actieve inbreng van jongeren en het nemen van beslissingen in de maatschappij beschermd en aangemoedigd moeten worden van jongs af aan. Hoewel het recht op inspraak essentieel is voor de onderwijskwaliteit, blijft de realisatie hiervan een uitdaging voor het kleuteronderwijs. Om kleuteronderwijs van hoge kwaliteit te bevorderen door middel van het recht van kinderen op inspraak, stellen we een veelzijdige benadering voor.
DOELEN
We wilden de volgende competenties bij kleuteronderwijzers, assistenten en coördinatoren versterken:
- kennis over het recht van kinderen op inspraak
- een positieve houding tegenover het ontwerp, de uitvoering en de kwaliteitsbewaking van goede praktijken die de inspraak van kinderen ondersteunen
- de vaardigheid om goede praktijken rond inspraak te herkennen, zelf te ontwerpen, uit te voeren en te monitoren
- de vaardigheid om samen te werken op verschillende niveaus in de kleuterschool, en de individuele en organisatorische mogelijkheden te identificeren, te gebruiken en te onderhouden die nodig zijn om de inspraak van kinderen te bevorderen
Hiertoe ontwikkelden we vier onafhankelijke maar complementaire tools voor professionele ontwikkeling:
- een online cursus over het recht op inspraak in het kleuteronderwijs voor kleuterleerkrachten, assistenten en coördinatoren
- een zelftest voor leerkrachten om hen te ondersteunen bij de realisatie van het recht op inspraak op klasniveau en op die manier kleuteronderwijs van hoge kwaliteit te bieden
- een zelftest voor assistenten en kinderverzorgers om hen te ondersteunen bij de realisatie van het recht op inspraak op klasniveau en op die manier kleuteronderwijs van hoge kwaliteit te bieden
- een zelftest voor coördinatoren om goede praktijken rond inspraak te realiseren in de organisatie
DEELNEMERS
In het project werkten we samen met kleuteronderwijzers, assistenten en kinderverzorgers en coördinatoren. Ongeveer 100 professionals, verspreid over vier landen (België, Griekenland, Polen en Portugal) namen deel aan focusgroepen om het ontwerp en de inhoud van onze producten te voeden. Op die manier bouwden we verder op de ervaringen uit het werkveld. Verder namen meer dan 100 professionals uit 36 kleuterscholen, verspreid over de vier landen, deel aan de haalbaarheidsstudie.
ACTIVITEITEN
Onze belangrijkste activiteiten waren:
- focusgesprekken met kleuteronderwijzers, assistenten en coördinatoren
- ontwerp van alle tools voor professionele ontwikkeling (zelftests, online cursus)
- implementatie van de tools door kleuterscholen en professionals in alle deelnemende landen
- onderzoek naar de haalbaarheid van de tools door middel van vragenlijsten, interviews en klasobservatie
VERWACHTE RESULTATEN
We wilden verschillende profielen van professionals in het kleuteronderwijs bereiken en verschillende profielen van kleuterscholen, zowel in landelijke als in stedelijke gebieden, scholen uit verschillende netwerken (in andere landen gaat het dan om de privésector en de publieke sector), enz. We voorspelden dat deze professionals:
- meer kennis zouden hebben over het recht op inspraak bij kinderen, over organisatorische hindernissen en hulpmiddelen die de inspraak van kinderen beïnvloeden, over de mogelijke voordelen van inspraak en over goede praktijken die de inspraak van kinderen bevorderen
- een positieve houding zouden ontwikkelen tegenover het recht van kinderen op inspraak in kleuterscholen
- hun competenties zouden uitbreiden om goede praktijken te herkennen, te ontwerpen, uit te voeren en te monitoren, zowel in de klas als wanneer het gaat over de hulpbronnen in de organisatie
- in team te werken op het niveau van de klas en de organisatie om de inspraak van kinderen te bevorderen
MOGELIJKE VOORDELEN
We verwachten duurzame verbeteringen van de kwaliteit van het onderwijs in de klas en in de school, op basis van de verbeterde wederzijdse relaties en interacties tussen professionals en kinderen, en tussen professionals onderling. Deze duurzame veranderingen leiden mogelijk tot een verhoogd welbevinden van de kinderen. Daarnaast is er mogelijk een positieve invloed op het zelfbewustzijn van kinderen, het vertrouwen in hun eigen handelen, hun communicatieve vaardigheden, onder meer om te onderhandelen, conflicten op te lossen en beslissingen te nemen. Leerkrachten ervaren mogelijk meer respect voor de ideeën, interesses en noden van kinderen, en scholen verbeteren hun organisatie. Wanneer organisaties investeren in de competenties om te luisteren naar de stem van kinderen en de stem van professionals, leidt dit mogelijk tot een hoger niveau van waargenomen procedurele rechtvaardigheid, waardoor de legitimiteit van het leiderschap in de organisatie toeneemt.
FINANCIERING 2019-2022
DISCLAIMER
De steun van de Europese Commissie bij de productie van deze website houdt geen goedkeuring van de inhouden in, die enkel de visies van de auteurs reflecteren. De Commissie kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor elk gebruik dat gemaakt kan worden van de informatie op deze website.
CONTACT
Internationale projectcoördinator: Cecília Aguiar
Administratie & educatief ontwerp: Christoforos Karachristos & Elias C. Stavropoulos
Mail ons op: child.participation.eu@gmail.com
De inhoud op deze website is beschermd met de licentie Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported.
